Muhsin ErtuÄrul tarafından 1937-1938 yıllarında ilk kez Åehir Tiyatrolarında sahnelenen eser, üç bölümlük bir dizi olarak 1977 yılında Yücel Ãakmaklı tarafından televizyonda izleyiciyle buluÅturuldu.
Filmin Ãsküdar’da gerçekleÅtirilen çekimlerinde AA muhabirine açıklamalarda bulunan yönetmen Murat Ãeri, çekimlerin yoÄun ve iyi geçtiÄini belirterek, oyuncu performansları baÅta olmak üzere, beklentilerinin üzerine çıkan bir süreç yaÅadıklarını söyledi.
Ãeri, usta Åairin eserini sinemaya uyarlanmanın oldukça meÅakkatli çaba olduÄuna iÅaret ederek, “Necip Fazıl’ın eserleriyle Ankara’da tanıÅtım. Onun eserleri içinde beni en fazla etkileyen de ‘Bir Adam Yaratmak’tı. Her satırını ezberlediÄim bir eser, daha önce dizi olarak çekilmiÅti. Biz de arkadaÅlarla hayal ederdik, ‘sinemaya aktarılsa ne güzel olur’ diye. Yönetmen olduktan sonra bu deÄerli eseri çekmeyi hayal etmeye baÅladım. Ãok Åükür, bunu yapmak bize nasip oldu.” dedi.
Türkiye’deki birçok önemli sanatçının ideolojik tartıÅmalara kurban edildiÄine dikkati çeken Ãeri, Åunları kaydetti:
“Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Peyami Safa ya da Cemil Meriç bir daha yetiÅir mi? Bence yetiÅmez. Ãünkü onlar sıkıntılı zamanların adamlarıydı. Zor zamanlar, büyük adamlar çıkarır. Åimdi kolay zamanlarda yaÅıyoruz. Rahat zamanlar ise küçük adamlar çıkarır. Bizlerin, zor zamanların büyük adamlarının ruhaniyetine sıkıca sarılmamız gerekiyor. Necip Fazıl da ne yazık ki ideolojik deÄerlendirmelerden nasibini almıŠisimlerden birisi. ‘Bir Adam Yaratmak’ı okuyan, Åiir zevki olan birisinin Necip Fazıl’a kayıtsız kalabileceÄini düÅünemiyorum. Necip Fazıl’ın bu eseri, ontolojik bir sıkıntının ürünü. Goethe’yle, Tolstoy’la ruh akrabası olan Necip Fazıl’ı insanları tekrar tanıÅtırmak istiyorum.”
“ESERÄ°N SÄ°NEMADA KARÅILIÄINI BULABÄ°LMESÄ° Ä°ÃÄ°N ÃOK ÃABA SARF EDÄ°YORUZ”
Filmin baÅrolünde yer alan ve “Hüsrev” karakterini canlandıran sanatçı Engin Altan Düzyatan, Necip Fazıl Kısakürek’in kaleme aldıÄı böyle bir yapımda yer almanın kendisi için çok kıymeti olduÄunu söyledi.
Düzyatan, Kısakürek’in “Bir Adam Yaratmak” eserini üniversite yıllarında okuduÄunu anlatarak, “Eserin dili, günümüz Åartlarını düÅündüÄümüzde oldukça aÄır. Bundan dolayı bu mühim eseri uyarlamak da zor. Artık yaÅam çok hızlandıÄı için insanların varoluÅ sıkıntılarını düÅürecek zamanları bile yok. O yüzden eserin günümüzde bir karÅılıÄını bulması çok önemli. Yönetmeniz Murat Hoca’nın eserin sinemaya uyarlanmasıyla ilgili çok güzel çözümleri vardı ve bunu baÅarıyla uygulandıÄını düÅünüyorum.” diye konuÅtu.
Eserin bir oyuncu için oldukça “yorucu” olduÄunu ifade eden baÅarılı oyuncu, “Eserde varoluÅ sıkıntısının, ölüm korkusunun gitgide artması benim için oldukça zordu. Geri dönüÅlerin güzel olması, beni bu noktada biraz olsun rahatlatıyor. Eserin sinemada karÅılıÄını bulabilmesi için çok çaba sarf ediyoruz. Zira bu tarz iÅler içlerinde evrensel hikayeler barındırıyor. DileÄimiz, bu evrensel eserin dünya sinemasında hak etiÄi yeri bulması.” dedi.
“ESER, BENÄ°M Ä°ÃÄ°N BAZI ÅEYLERÄ° TEKRAR SORGULAMAMI SAÄLADI”
Ãekimlerin güzel ve keyifli geçtiÄini belirten oyuncu Ä°smail Hakkı Ãrün ise “DoÄrusu yorulduk ama heyecanı hep yükselen bir set geçirdik. Ãekimler artık bitmek üzere. Eserinin içinde söylediÄimiz sözleri irdelediÄimiz, üzerinde tartıÅtıÄımız deÄiÅik bir çekim süreci yaÅadık. Necip Fazıl benim için çok kıymetli bir isim. Onun yazdıÄı bir eseri oynamak, aslında yürek isteyen bir iÅ. Bunun yanı sıra size büyük bir de sorumluluk yüklüyor. Umarım hakkını verebilmiÅizdir.” deÄerlendirmesinde bulundu.
“Bir Adam Yaratmak” eserinin oldukça “yüklü ve rijit” bir eser olduÄunu vurgulayan Ãrün, “Eser, bizi nihayetinde bir kulun, bir kul yaratamayacaÄı noktasına getirip bırakıyor. Dahası bunu düÅünenlerin bile bünyelerinin bu iÅi kaldıramayacaÄını anlatıyor. Dolayısıyla bu iÅte herkes kendisine ait bir takım mesajlar buluyor. Eser, benim için bazı Åeyleri tekrar sorgulamamı saÄladı. Sanırım uzun bir süre de bu sorgulama sürecek.” ifadesini kullandı.
Altan Erkekli, Serpil Tamur, Deniz Barut, Hakan Meriçliler, Ä°smail Hakkı Ãrün, Murat Serezli, Gülper Ãzdemir ve Caner Topçu gibi isimlerinde yer aldıÄı “Bir Adam Yaratmak”ın 2026’da vizyona girmesi planlanıyor.